حاضرجوابی هنر است؟
بهادادن زیاد به قدرت بیان همانقدر که قدرت اجتماعی افراد را زیاد و مدیریت آنها را بر مسائل بیشتر میکند، گاهی در فرد به اشتباه تب حاضرجوابی ایجاد میکند. این اتفاق علاوه بر اینکه ممکن است به بی‌ادبی منجر شودآسیب‌های مهم‌تری هم دارد. بدون فکر و بدون لحظه‌ای صبر و تامل جواب‌دادن از آفت‌های جدی حاضرجوابی است.
- وقت حاضرجوابی رسیده
شما باید یاد بگیرید که حاضر جوابی به معنی بیرون پراندن هر حرفی از دهان در یک لحظه نیست. درباره جواب دادن، به‌خودآگاهی و خودکنترلی برسید؛ آن هم با تمرین و تکرار این کار. وقتی شما عصبانی نیستید، حواستان به سن و سال و موقعیت و شرایط طرف مقابل هست و سکوت کردن فشار روانی زیادی را به شما تحمیل نمی‌کند؛ این موقعیت، زمان خوبی برای جواب‌دادن به فردی است که شما مجبورید به او پاسخ بدهید. اما گاهی مغرورشدن به‌خاطر حاضرجوابی ممکن است شما را محق جلوه دهد درحالی‌که حقی ندارید و حتی باعث آزار دیگران می‌شوید؛ مثلا برای اینکه جواب گلایه یک فرد را بدهیدکه احتمالا از سر دلسوزی خواسته بداند شما در چه شرایطی هستید موجب می‌شود که شما با بی‌ادبی پاسخ او را بدهید.
- ۶قدم برای درست جواب دادن
برای اینکه بین حاضرجوابی غیرمنطقی و حاضرجوابی منطقی خود بتوانید داوری و تصمیم‌گیری کنید، بدانید که خط‌قرمزهای شما کجاست و چه‌کسی واقعا یا غیرعمد در حال آسیب رساندن به این خط‌قرمز است.
همه راه‌های جوابگویی را بشناسید تا به موقع از هرکدام آنها استفاده کنید. مثلا سکوت یکی از حرفه‌ای‌ترین جواب‌ها در برابر افرادی است که به‌اصطلاح به هیچ صراطی مستقیم نیستند. وقتی محیط، شما را فرد آگاهی بداند که در جواب یک رفتار یا حرف اشتباه سکوت معناداری میکند و نارضایتی از قیافه او پیداست، با کمترین چالشی نظر شما را می‌فهمند.
مراقب باشید که در حرف‌ها و پاسخ‌های خود چه چیزی را تأیید می‌کنید. جوابی که بیش از تأیید شخص به‌دنبال تأیید یک روش باشد، پاسخ مناسب‌تری است مثل این جمله در دعوای بین ۲فروشنده: من با صداقت موافقم، برایم فرقی نمی‌کند کدامیک از شما مغازه‌دارها باشید!
جوابی که فضا را خیلی جدی نکند. جواب‌هایی که جای شوخی و مزاح را باز کند اثرگذار‌تر و کم‌آسیب‌تر است.
سعی کنید در جواب‌هایی که می‌دهید از حرف‌های مخاطب خود مطالبی را استفاده کنید، با این کار پاسخ‌های شما برای مخاطب قابل‌قبول‌تر است.
افراد مسن بر حرف خود ایستایی و پافشاری بیشتری دارند و احترام آنها هم واجب است. اگر لازم شد جوابی به بزرگ‌ترها بدهید از آنجا شروع کنید که خود آنها قبول دارند و به آنجا برسید که هدف شما است و حتما با صدای آرام حرف بزنید تا بی‌احترامی نکرده باشید. هرگز در بین پاسخ‌های‌تان این حس را به آنها ندهید که از موضوع حرف شما سردرنمی‌آورند.
- چه می‌دهید و چه می‌گیرید؟
مهم است که شما به کلمه‌ها و نحوه استفاده از آنها تسلط داشته باشید تا بتوانید از حق خود یا دیگری دفاع کنید. افرادی که توانایی بیان نظرات و یا احقاق حق‌شان را ندارند به سلامت روانی خود آسیب می‌زنند اما خلاف این اتفاق هم صادق است. لازم نیست برای اینکه هر جمله‌ای را از دهان‌تان خارج کنید، ساعت‌ها وقت بگذارید و آن جمله‌ها را ارزیابی کنید. با این کار انرژی زیادی برای چیزی هزینه می‌کنید که معلوم نیست واقعا آن موضوع به این همه تلاش نیاز دارد یا خیر؟ به هرحال اگر از مرز منطق بگذرید و جواب دادن را آنقدر واجب بدانید که به زمان و مکان بیان آن دقت نداشته باشید، نتیجه‌ای جز ضعف روابط اجتماعی و فشار روانی عایدتان نمی‌شود. نشان خوب جواب دادن این نیست که هرچه را می‌دانید به زبان بیاورید بلکه آگاهی به شرایط و ضروریات هم جزو ملزومات حرف زدن است.
