علائم بیماری آلزایمر و راههای پیشگیری و درمان
بیماری آلزایمر علائم و نشانه هایی دارد که با از دست دادن حافظه کوتاه مدت، فراموش کردن آدرس ها و اسم ها آغاز می شود و کم کم تا آنجا پیش می رود که فرد حتی راه بازگشت به خانه را فراموش می کند.
بیماری آلزایمر چیست؟
نام این بیماری را بسیار شنیده ایم واگر کمی روراست باشیم همه ما از ابتلا به آن هراس داریم. بیماری آلزایمر به مغز آسیب می رساند. این بیماری باعث از دست رفتن تدریجی و مداوم مغز شده و می تواند بر روی صحبت کردن، فکر کردن و انجام فعالیت های روزانه تأثیر بگذارد.
بیماری آلزایمر به مرور زمان بدتر شده و میزان تحلیل مغز بیشتر می شود اما سرعت این تحلیل در بیماران مختلف متفاوت است. برخی از افراد در همان مراحل ابتدایی بیماری توانایی انجام فعالیت های روزانه خود را از دست می دهند. اما برخی دیگر از افراد ممکن است در مراحل بعدی بیماری با این مشکلات مواجه شوند.
از دست دادن خفیف حافظه در افراد بالای 60 سال شایع است. ممکن است این قضیه به این معنا نباشد که شما به بیماری آلزایمر مبتلا شده اید. اما اگر با مشکلات حافظه مواجه شدید حتماً به پزشک مراجعه کنید. اگر بیماری شما آلزایمر باشد، ممکن است درمان به شما کمک کند.
علائم و علل ابتلا به بیماری آلزایمر
علل بیماری آلزایمر چه چیزهایی هستند؟
سن بالا ، سابقه خانوادگی ، جنس مونث بودن و سندرم داون ، مهمترین عوامل خطر ساز برای آلزایمر هستند.اگر بیماران ، خویشاوند درجه اولی داشته باشند که آلزایمر در او پس از 65 سالگی بروز کرده باشد، خطر نسبی ابتلای آنها 3 – 6 برابر ، افزایش می یابد. اگر بیماران خواهر یا برادری مبتلا به آلزایمر پیش از 60 سالگی و نیز یک والد مبتلا باشند، خطر نسبی آنها 7 – 9 برابر می شود. بیماری آلزایمر به علت تغییراتی که در مغز بروز می کند، اتفاق می افتد. این تغییرات عبارتند از پایین آمدن سطح انتقال دهنده های عصبی یا پیام رسان های شیمیایی که به مغز کمک می کنند تا درست کار کند. اینکه چه چیزی باعث این کاهش می شود هنوز به صورت روشن مشخص نیست.
خطر ابتلا به آلزایمر با بالا رفتن سن افزایش می یابد اما این به آن معنا نیست که تمام افراد به آلزایمر مبتلا می شوند. 35 نفر از هر 100 نفر افراد بالای 85 سال از نوعی از زوال عقل رنج می برند. این به آن معناست که 65 نفر از هر 100 نفر با این مشکل مواجه نمی شوند. بروز زوال عقل در سنین پایین تر از 60 سال نادر است.
علائم و نشانه های ابتلا به بیماری آلزایمر
- کاهش شنوایی
- اثر انگشت غیر طبیعی
- از دست رفتن حس بویایی : کاهش توانایی در تعیین و تشخیص بوها قبل از کاهش حافظه ایجاد می شود.
- افسردگی : تقریبا 50 درصد بیماران مبتلا به آلزایمر قبل از بروز تغییرات شخصیتی در آنها ، افسردگی را تجربه کرده اند.
- اختلال فضای بینایی : ناتوانی در دنبال کردن و یادآوری جهات بینایی یا کپی کردن و نقاشی کردن تصاویری که فرد آنها را دیده است.
برای بسیاری از افراد، اولین علامت بیماری آلزایمر از دست دادن حافظه می باشد. اغلب، فردی که با مشکل حافظه مواجه می شود، متوجه مشکل خود نمی باشد اما خانواده و دوستان وی می توانند این مشکل را تشخیص دهند.
در مراحل پیشرفته تر بیماری آلزایمر، بیمار ممکن است با علائم زیر مواجه شود:
- مشکل در تصمیم گیری
- اشتباه کردن در تشخیص روز های هفته، ماه و یا حتی ساعت
- گم شدن در مکان هایی که قبلاً به خوبی با آن مکان ها آشنا بوده و ممکن است حتی سال ها در آن منطقه ها زندگی کرده باشد.
- مشکل در یادگیری و به یاد آوردن اطلاعات جدیدی که به حافظه سپرده شده اند.
- مشکل با پیدا کردن لغت یا عبارت صحیح برای بیان کردن منظور خود در هنگام صحبت کردن.
- مشکل در انجام کار های روزانه مانند غذا پختن و پرداخت صورت حساب ها.
علائم بیماری آلزایمر به آرامی و به صورت مداوم بدتر می شوند. افرادی که در کمتر از چند ساعت و یا چند روز با این مشکلات مواجه شده اند و یا افرادی که علائم آنها به صورت ناگهانی بدتر شده است باید حتماً به پزشک مراجعه کنند زیرا ممکن است مشکل دیگری وجود داشته باشد.
با بدتر شدن بیماری آلزایمر، ممکن است مبتلایان به این بیماری، علل خصوص در اواخر روز و در شب ها، احساس بی قراری و سرگردانی کنند. با گذشت زمان، ممکن است فعالیت های آنها تغییرات بسیاری داشته باشد. ممکن است چیزهایی را ببینند و یا بشنوند که وجود خارجی ندارند. ممکن است از خانواده و دوستانشان کناره گیری کنند. ممکن است فکر کنند که دیگران به آنها دروغ می گویند و یا می خواهند سوء استفاده کنند و یا سر او را کلاه بگذارند و به او آسیب بزنند.
پس از آن و با بدتر شدن بیماری آنها، ممکن است دیگر قادر به مراقبت از خودشان نباشند. حتی ممکن است دیگر کسانی را که سابق بر این، عاشقانه دوست می داشتند را نیز به یاد نیاورند. ممکن است فراموش کنند که چگونه باید غذا خورد، استحمام کرد، لباس پوشید، به دستشویی رفت و یا حتی از تخت و یا صندلی بلند شد و راه رفت.
برای پیشگیری از ابتلا به بیماری آلزایمر چی بخوریم
پیشگیری از ابتلا به بیماری آلزایمر با تغذیه
براساس یافته های دانشمندان دانشگاه Cleveland در Ohio افرادی که از نظر جسمی و فکری فعال هستند به مراتب کمتر از دیگران در معرض بیماری خطرناک آلزایمر قرار می گیرند. تقویت حافظه فقط با خواندن کتاب و فکرکردن امکان پذیر نیست بلکه معاشرت با دیگران ، مسافرت ، آموختن زبانی جدید، حفظ کردن شعر، آموختن موسیقی و غیره می تواند در این مورد مؤثر باشد که البته علاوه بر تمام این نکات رعایت اصول تغذیه درجلوگیری از ابتلا به بیماری آلزایمر نقش دارد.
مصـرف گـوشـت ماهیهایی مثل قـزل آلا و مـاهــی سـاردیـن با دارا بودن امگا سه ، اسید چـرب خطر ابتلا به آلزایمر را کاهش میدهند. آنتی اکسیدان ها، ویتامین C و E نیز در کاهش خطر آلزایمر موثر هستند.
رژیم غذایی مدیترانه ای از ابتلا به آلزایمر پیشگیری می کند. یک مطالعه نشان می دهد مصرف رژیم غذایی مدیترانه ای خطر ابتلا به آلزایمر را بطور چشمگیری کاهش می دهد.
عموما از رژیم غذایی مدیترانه ای به عنوان تغذیه ای سالم یاد می شود.این رژیم غذایی سرشار از میوه، سبزیجات و غلات، مقداری ماهی و مقدار بسیار کمی لبنیات و گوشت است.
عامل اصلی ایجاد آلزایمر، رادیکالهای آزاد اکسید کننده هستند که با افزایش سن بیشتر تولید می شوند.اگر میخواهید جلو تولید آنها را بگیرید یا تولید آنها را به حداقل برسانید روزی دو تا سه لیوان آب سیب و یا سه تا چهار عدد سیب میل کنید. مطمئن باشید که ضرر نمی کنید.
زردچوبه در درمان و پیشگیـری از بیماری آلزایمر موثر است. درطب سنتی هند، زردچوبه از هزاران سـال پیش به عنوان یک ماده ضدالتهاب در درمـان بیماریهای مزمن و ناتوان کننـده کـاربـرد داشته است.
راههای درمان بیماری آلزایمر
در واقع هیچ درمانی برای بیماری آلزایمر وجود ندارد. اما داروهایی وجود دارند که ممکن است سرعت پیشرفت علائم را کم کرده و زندگی را برای بیمار آسان تر کنند. ممکن است این داروها برای همه مؤثر نباشند و یا اینکه تأثیر کمی داشته باشند. با این حال کارشناسان معتقدند ارزش امتحان کردن را دارد.
با بدتر شدن بیماری، ممکن است فرد با بیماری افسردگی، عصبانیت و ناراحتی مواجه شود. ممکن است پزشک برای مقابله با این بیماری ها نیز داروهای ویژه ای تجویز کند.
نحوه رفتار با افراد مبتلا به بیماری آلزایمر:
- باید با او با لحنی ملایم و اطمینان بخش سخن گفته شود.
- هنگام گیجی و سردرگمی، با بیمار نباید سرزنش آمیز رفتار کرد و اشتباهات وی را با ارائه پیشنهاد تصحیح کرد.
- اگر افراد از پشت سر به او نزدیک شوند ممکن است بیمار وحشت زده یا آشفته شود.
- همواره باید به سخن گفتن با بیمار ادامه داد، حتی زمانی که دیگر متوجه کلمات دیگران نمی شود. و باید در مورد موضوعاتی حرف زد که فرد به آنها اهمیت می دهد.
- در هر زمان بهتر است فقط یک سؤال از او پرسیده و مهلتی برای پاسخ دادن به او داده شود. اگر به نظر می رسد بیمار آلزایمری متوجه گفتار دیگران نشده است، بهتر است پرسش با همان کلمات تکرار شود. اگر باز هم متوجه نشد، پس از چند دقیقه دیگر می بایست با کلمات دیگری پرسش خود را تکرار کرد.
- پیش از اینکه از بیمار انجام کاری خواسته شود، بهتر است او را با نام خطاب کرد. وقتی با او صحبت می شود می بایست، تماس چشمی با وی برقرار کرد تا به تمرکز او کمک شود.
- باید مطمئن شد فرد مبتلا به بیماری آلزایمر به خوبی فرد مورد گفت وگوی خود را می بیند یا صدای او را کاملاً می شنود. بدین معنی که آیا فرد مبتلا به آلزایمر در حال استفاده از عینک یا سمعک می با شد و آیا سکوت کافی در محیط برقرار است.
- زمانی که با فرد مبتلا به بیماری آلزایمر صحبت می شود رادیوتلویزیون را خاموش کرده تا حواس وی منحرف نشود.
- هرجا ممکن باشد از طنز استفاده شود، اما هرگز نباید بیمار مورد تمسخر قرار گیرد.
- همه وظایف او به مراحل کوچک تر تقسیم شود. هر بار باید به فرد گفته شود که در این مرحله او چه باید انجام دهد. گفتن دستورالعمل های زیاد در یک زمان یا با سرعت زیاد، سر در گمی بیمار را افزایش می دهد. اگر فرد برآشفته شد و همکاری نکرد، مراقب بیمار می بایست کار را متوقف کرده و بعداً دوباره تلاش کرد.
- باید از گفتن جملات منفی پرهیز کرد. مثلاً به جای «از خانه بیرون نرو» به او گفته شود «در خانه بمان».