مذاکره صحیح والدین با کودک را بیاموزیم
مذاکرات 1+2
بچههای یکی دو نسل قبل بهطور معمول حرفهای پدر و مادر را به عنوان یک دستور لازمالاجرا میپذیرفتند و کمتر به «چانهزنی» در مورد چیزی فکر میکردند، شاید چون والدین قدیم مثل والدین امروزی فرصت و اجازه چانهزنی بر سر مسائل کودکان را به آنها نمیدادند.
والدین امروز و همینطور فرزندان آنها نسبت به مادران و پدران و بچههای قدیمی کمی در این مورد تغییر کردهاند، بهطوری که بیشتر بچههای امروز تصور میکنند راجع به هر چیزی میتوانند مذاکره کنند و گاهی اوقات نظر والدین را تغییر دهند.
در این مورد اولین نکته مهم، این است که والدینی موفق هستند که راه و روش مذاکره صحیح با کودکان را یاد بگیرند؛ یک مذاکره درست با کودکان باید در راستای انتخابهای والدین باشد، چون کودکان آنقدر ظرفیت ذهنی و مهارتی ندارند که بتوانند به اندازه والدین تصمیمات مهم و بزرگ حتی در مورد خود و کارهای مربوط به خودشان بگیرند، پس با ارائه راهحل به آنها در مذاکرات میتوان کنترل را به دست گرفت و کودکان را بر سر یک دوراهی خوب برای امتحان قرار داد.
بهطور مثال اگر کودکی بر سر ساعت خواب خود چانهزنی میکند، والدین برای تنظیم خواب او بهویژه اگر مجبور است صبحهای زود برای رفتن به مدرسه بیدار شود، میتوانند به او دو راه پیشنهاد دهند که به مرور زمان به پذیرش نظر والدین منجر میشود، این دوراهی میتواند این باشد که یا «قبل از ساعت 10 بخواب» یا «از ساعت 9 در اتاقت باش تا خوابت ببرد» و کودک در مورد مسائلی از این دست که به سلامتی او مربوط میشود ناگزیر به انتخاب یکی از راههای پیشنهادی والدین میگردد.
در مورد کودکان بیشتر از اینکه علاقه مطرح باشد، خیلی مهم است که تصمیم بگیرید چه چیزهایی اهمیت ویژهای دارد؛ اما در مورد مسائل کماهمیتتر گاهی لازم است با کودکان به سازش و توافق برسید تا یاد بگیرند بعضی از مسائل هم ارزش دارد که آنها کمی برایش تلاش کنند.
مساله دیگر در مورد مذاکره و پذیرش بعضی از خواستههای کودکان که قابل مذاکره است، اهمیت یادگیری این مهارت میباشد، چون شاید ضروریترین مهارتی که والدین باید از آن بهرهمند باشند تا بتوانند زمینههای ارتباطی سالم را برای فرزندان در زندگی اجتماعی آماده کنند، همین مذاکره اصولی است چراکه اگر فرزندان ما روش حل مسائل را با ما تجربه نکنند، با ورود به جامعه، برای حل مسائل و مشکلات زیستی، عاطفی و روانی خود با دیگران، دچار مشکل خواهند شد.
اولین قدم در مذاکره صحیح با کودکان این است که خونسرد باشید و سعی کنید هدفتان از مذاکره بررسی مساله برای رسیدن به یک توافق باشد و نه بحث و جدل؛ و سعی کنید رفتار یا اظهارنظر فرزندتان شما را عصبانی نکند، اما برای تربیت صحیح، به کودک نشان دهید که بعضی از مسائل جای چانهزنی و مذاکره ندارد و نمیتواند نظر شما را تغییر دهد؛ اما در مورد مسائل انعطافپذیر که امکان انتخاب آنها از طرف کودک وجود دارد به او اجازه اظهارنظر و انتخاب دهید مثل انتخاب لباسی که میخواهد بپوشد یا انتخاب جایی که برای تفریح دوست دارد برود، اما درباره بعضی از مسائل که قصد بحث بر سر آن را ندارید یا اصلا امکان بحث آن وجود ندارد مثل تنهایی از خیابان رد شدن و نپوشیدن لباس گرم در سرما، به هیچ عنوان تسلیم او نشوید، به این ترتیب کودک متوجه میشود که در بعضی از مسائل حتی التماس هم فایدهای ندارد و نمیتوان در مورد آنها بحث و مذاکره کرد پس در موارد دیگری از این دست هم راحتتر آن مسائل را میپذیرد.
اگر با روش صحیح به مذاکره با کودکان اقدام کنید، با حفظ جایگاه پدری و مادری خود، میتوانید تا حدی که امکان دارد مستقل فکر کردن و تصمیم گرفتن را هم به کودک آموزش دهید که این مساله میتواند به افزایش اعتماد بهنفس درکودکان هم منجر شود.
راههای تقویت اعتماد به نفس کودکان
در نگاه اول ایجاد اعتماد بهنفس در بچهها ممکن است سخت به نظر برسد، اینکه به فرزندمان یاد دهیم که او ارزشمند است و همکاریها و کارهایش و مهمتر از همه خودش برایمان ارزش دارد، این احساس ارزشمندی و اعتماد بهنفس، آینده فرزندمان را پیریزی میکند و ایمان خودش به تواناییهایش را در مقابله با چالشهای زندگی افزایش میدهد.
برای افزایش اعتماد به نفس در فرزندان، اولین قدم، این است که بیقید و شرط به آنها عشق بورزید و آنها را همانطور که هستند بپذیرید و در قدم بعدی به فرزندانتان، بهطور کامل توجه کنید، به این صورت که وقتی را برای توجه کامل به کودک خود کنار بگذارید، به حرفهایش گوش کنید و درباره نظراتش اظهارنظر کنید، با او ارتباط چشمی برقرار کنید تا مطمئن شود حواستان کاملا به اوست؛ این کار بسیار به افزایش اعتماد بهنفس کودک شما کمک میکند.
کودک خود را به کشف چیزهای تازه تشویق کنید و به او اجازه تجربههای کمخطر را بدهید و دائم در کوچکترین کارهای او شرکت و دخالت نکنید، چون با برقراری تعادل در نیاز به حمایت از او و نیاز او به تجربه کردن کارهای تازه اعتماد به نفساش را شکل خواهید داد.
همچنین در تصمیمگیریهایی که به نحوی کودکان نیز دخیل هستند، نظر او را جویا شوید و اگر تصمیم او زیانبار نیست، حتما انجام دهید.
در مقابل دیگران از او و کارهای خوبش تعریف کنید، هیچوقت او را با دیگری مقایسه نکنید که یکی از موارد مهمی که باعث کاهش اعتماد بهنفس در کودکان میشود، مقایسه آنها و کارهایشان با شخص دیگر است پس به هیچ عنوان استعدادها، تواناییها و پیشرفتهای دیگران را به رخ فرزندتان نکشید.
از تحقیر فرزندان خود در بین دیگران خودداری کنید و اگر قرار است به او در مورد کاری تذکر دهید در زمان دیگری و در فضای محبتآمیز و آرام و بدون سرزنش این کار را کنید.
مساله مهم دیگر ایجاد احساس امنیت برای فرزندتان است؛ کودکی که احساس امنیت ندارد، رفتارهای عصبی و بدی از خود نشان میدهد و همینطور اعتمادبهنفس پایینی دارد. وظیفه والدین در این مورد این است که محیط امن و سازندهای را برای کودک خود فراهم کنند و از این طریق اعتماد به نفس او را هم افزایش دهند.