مواردی که باید به کودک یاد بدهید تا از خشونت جنسی در امان بماند
هرگز کودک را انکار نکنید. اگر او به شما چیزی در این زمینه گفت، سکوت کنید، به حرف‌هایش کاملاً گوش بدهید، به او اعتماد کنید و او را در سایه امنیت خود قرار بدهید. بدترین کار این است که به او بگویید اشتباه کرده، فلان فرد قصد بدی نداشته وآدم خوبی است. برخورد قاطعانه قبل از اینکه دیر شود وظیفه اصلی شماست.
آزار جنسی کودکان یکی از رایج‌ترین انواع خشونت علیه کودکان است. شایع اما پنهان است و متأسفانه کودکان از آن سخن نمی‌گویند. آمار آزار جنسی کودکان در جهان آمار کم و غیر قابل توجهی نیست هرچند بسیاری از موارد آزار جنسی کودکان ثبت نمی‌شود اما کودکان زیادی در دنیا چنین تجربه خشونت باری را از سر گذرانده‌اند بدون اینکه بتوانند درباره آن حرف بزنند یا اثباتش کنند.
کودکان آزارگران جنسی را می‌شناسند و در ۳۰ درصد موارد قربانی خشونت یکی از نزدیکترین افراد خانواده، دوستان یا مراقبان خود می‌شوند. خوب است که بدانید تنها ۱۰ درصد از موارد آزار جنسی کودکان مربوط به خشونت افراد غریبه است. آزارگران در بسیاری از موارد مرد هستند و کودکان دختر پسر هر دو در معرض چنین خشونتی قرار دارند. تاکنون ۴۰ درصد موارد گزارش شده قربانیان آزار جنسی، پسر بچه‌ها و ۶ درصد آنها دختر بچه‌ها بوده‌اند. نیازی به یادآوری نیست که اثرات چنین آزارهایی چقدر زیانبار و مهلک است. آزار جنسی در کودکی یکی از دلایل اصلی افسردگی و مردم گریزی در بزرگسالی است.
آزار جنسی احساسات متضادی را در کودک بر می‌انگیزد. او احساس شرم می‌کند، خود را گناهکار می‌داند، می‌ترسد و در عین حال خشمگین و عصیانگر است. به عنوان یک فرد بالغ می‌توانید کودکی را تصور کنید که اینچنین مورد آزار و خشونت قرار گرفته است و تبعات روانی، عاطفی و احساسی آن را برای خود به تصویر بکشید. به همین دلیل است که والدین تا زمانی که کودکشان به بلوغ جنسی نرسیده است باید بر زندگی کودک نظارت مستقیم و بی واسطه داشته باشند. شما باید بدانید که در زندگی کودکتان چه می‌گذرد، مراقبش باشید و حواستان باشد که چنین چیزی از کودکتان دور نیست. وظایف شما مشخص و معلوم است؛ باید به کودک آموزش بدهید، مراقبش باشید و با نشانه‌های خشونت جنسی در کودکان آشنا شوید، رابطه عاطفی عمیقی با کودک داشته باشید و او را به خودتان نزدیک نگه دارید.
هرگز نمی‌توان مطمئن بود که کودک به طور کامل از آزار جنسی در امان مانده است اما شما می‌توانید از الگویی پیروی کنید که احتمال تجربه چنین خشونتی را بسیار کم می‌کند.
اولین و مهم‌ترین چیز این است که آموزش‌های جنسی را در زمان مناسب به کودک بدهید. البته شما نمی‌توانید تا قبل از سن ۶ سالگی بسیاری از مفاهیم جنسی و خشونت‌های جنسی و تجاوز را به طور کامل و دقیق به کودک توضیح بدهید با این حال پرداختن به این مسأله باید بخشی از آموزش‌های دوران کودکی باشد. شرم و خجالت از مطرح کردن مسائل جنسی با کودکان بر مبنای این پیش فرض که باید حیا کرد و همه چیز را نگفت فقط زمینه‌ای فراهم می‌کند تا کودک اگردر چنین موقعیتی قرار گرفت نادانسته رفتار کند، مورد خشونت قرار بگیرد و آن را از شما پنهان کند.
مواردی که باید به کودک یاد بدهید تا از خشونت در امان بماند بسیار ساده اما ضروری هستند.
لمس خوب و لمس بد
کودک باید بداند چه چیزهایی لمس خوب است و چه چیزهایی لمس بد. دست دادن، نوازش مو و شانه زدن تماس‌های جسمی خوب هستند آن هم در صورتی که خود کودک از آن احساس خوبی داشته باشد. اما نوازش‌هایی که در کودک احساس بدی ایجاد می‌کند، بوسه و تماس با لب‌ها، تماس بخش‌های خصوصی بدن و تکرار آن لمس‌های بد هستند.
خوب است که به کودک حق مالکیت بر بدن را بیاموزید. او باید بداند که بدنش متعلق به خودش است و اگر هر نوع تماسی حتی اگر از نوع لمس خوب باشد او را آزار بدهد حق اعتراض دارد و می‌تواند مانع ایجاد چنین تماسی باشد. کودکی که دوست ندارد دیگران نوازش‌اش کنند، او را ببوسند یا قلقلک بدهند این حق را دارد که مانع چنین تماس‌های جسمی باشد. کودک را تشویق نکنید تا کاری که دوست ندارد را به خاطر خوشایند دیگران انجام بدهد.
مواردی که هشداردهنده‌اند
آزار جنسی کودک با نشانه‌های هشدار و صدای زنگ خطر همراه است. به عنوان یک والد باید حواستان به این هشدارها باشد. اگر می‌بینید که کودک از یک دوست یا عضوی از خانواده دوری می‌کند، ناگهان منزوی شده است و علاقه‌ای به فعالیت‌های همیشگی‌اش ندارد، دائما گریه می‌کند، پرخاشگر شده، علاقمندی‌هایش به کلی تغییر کرده‌اند، افت تحصیلی پیدا کرده، دایره دوستانش تغییر کرده‌اند، خلق و خو و شخصیت‌اش عوض شده، شاد نیست، کم حرف می‌زند و به ناگهان دچار هراس شده و هر نشانه دیگری که برای شما عجیب به نظر می‌رسد باید بیشتر مراقب باشید و دنبال دلیل این تغییرات بگردید.
برای اینکه بفهمید در دنیای کودک چه می‌گذرد باید خود را به دنیای کودک نزدیک کنید. به بازی‌های کودک توجه کنید، نقاشی‌هایش را نگاه کنید، به رنگ‌های مورد علاقه‌اش دقت کنید، به شخصیت‌های خیالی و ساخته و پرداخته ذهنش و همچنین قهرمان مورد علاقه داستان‌هایش نگاه کنید. در همه این موارد می‌توانید رد پای خطر را پیدا کنید؛ اگر واقعاً خطری احساس می‌کنید.
علاوه بر این خوب است که هر از چندگاهی با کودک مستقیماً وارد گفتگو شوید. از او بپرسید که آیا کسی به تازگی او را بی‌مورد لمس کرده است؟ و آیا چنین ماجرایی برای کسی از اطرافیان و دوستانش اتفاق افتاده است یا نه. چیزی که کودک نیاز دارد تا بتواند خیلی صریح و آشکار درباره تجربه‌هایش حرف بزند اعتماد به شماست. اگر اعتماد او را جلب کنید، به کودک نزدیک باشید و رابطه عاطفی معناداری با او داشته باشید او به شما حقیقت را خواهد گفت.
۵ طرح مراقبتی برای والدین
به کودک یاد بدهید که هیچ کس حتی عزیزترین دوستان و افراد خانواده و یا مراقبان حق ندارد او را بی مورد لمس کند. اعضای بدن او متعلق به خود او هستند و او باید مراقب خودش باشد. فقط در صورتی که جراحت یا آسیبی به اعضای بدنش وارد شده بود دیگران می‌توانند اعضای بدن را فقط برای تشخیص یا مراقبت لمس کنند. هیچ کدام از والدین، پزشک، معلم، اعضای فامیل، دوست، پرستار و هیچ فرد غریبه‌ای نباید بدن او را بی دلیل لمس کند. آن هم در شرایطی که خود کودک به شدت احساس ناخوشایندی دارد.
اگر دردی در اعضای بدنش احساس می‌کند و لازم است که آن را نشان بدهد یا لمس شود دیگران این کار را باید با رضایت خود او انجام بدهند.
به کودک یاد بدهید از افرادی که نمی‌شناسد هدیه‌ای دریافت نکند. اطلاعات خانوادگی‌اش را به دیگران ندهد، شماره تلفن یا آدرس‌اش را به غریبه‌ها ندهد و هرگز اطلاعاتی درباره اوقات تنهایی‌اش در اختیار دیگران قرار ندهد.
اجازه ندهید که کودک هر فرد ناآشنایی را ببوسد یا به آغوشش برود. لباسش را در جمع در نیاورد و روی پای دیگران ننشیند.
به کودک موقعیت فرار را یاد بدهید. از او بخواهید در شرایط آزاردهنده محیط را ترک کند، به سمت شما بیاید و اگر کسی مانع‌اش شد جیغ بزند، ضربه بزند، بلند گریه کند و به هیچ وجه ساکت نباشد.
یک نکته ضروری
هرگز کودک را انکار نکنید. اگر او به شما چیزی در این زمینه گفت، سکوت کنید، به حرف‌هایش کاملاً گوش بدهید، به او اعتماد کنید و او را در سایه امنیت خود قرار بدهید. بدترین کار این است که به او بگویید اشتباه کرده، فلان فرد قصد بدی نداشته وآدم خوبی است. برخورد قاطعانه قبل از اینکه دیر شود وظیفه اصلی شماست.
