قلیان، قدم اول اعتیاد
ابت شده است که مصرف دخانیات، به هر شکلی با افزایش خطر بیماریهای قلبی–عروقی، سرطان راههای هوایی و ریه همراه است. حتی مصرف کم دخانیات سبب بیماریهای بسیاری خواهد بود. پس مصرف قلیان میتواند با مشکلات جدی همراه باشد.
فراموش نکنیم که دخانیات عامل 90 تا 95 درصد سرطانهای ریه و 40 درصد بیماریهای قلبی–عروقی است. همچنین 50 تا 70 درصد سرطانهای دهان، حلق، حنجره و 40 درصد سرطانهای لوزالمعده و 30 درصد سرطانهای مثانه در اثر مصرف دخانیات است.
همچنین طرز مصرف قلیان که در آن قسمت دهانی شلنگ بین افراد جابجا میشود، باعث انتقال بیماریهایی مانند هپاتیت، تبخال و سل میشود. حال اعتیاد به نیکوتین موجود در قلیان در ابتدا با تمایل به استنشاق بوی قلیان آغاز میشود. به طور قطع قسمتی از نیکوتین قلیان توسط آب گرفته میشود ولی در نهایت مقدار کلی نیکوتین به حدی بالاست که چند برابر سیگار حاوی نیکوتین است.
دود قلیان بخاطر ذغالی که در سوختن آن بکار میرود خیلی بیشتر حاوی مونوکسیدکربن است. به جز این که قلیان در حرارت پایینتری نسبت به سیگار میسوزد و در نتیجه مونوکسید کربن و قطران بالاتری دارد. بعد از مصرف قلیان به مدت 45 دقیقه مونوکسیدکربن به 45 تا 70 PPM میرسد که برابر است با مصرف 45 تا 70 سیگار در عرض یک ساعت. بدانیم که در اروپا وقتی مونوکسیدکربن به 35 PPM میرسد، ماشینها اجازه تردد ندارند.
قدم اول قلیان و….
باید دقت کنیم که اولین قدمهای اعتیاد به نیکوتین و بسیاری از سایر مواد مخدر میتواند با استعمال قلیان آغاز شود. توتون تنها یک چهارم وزن ماده مصرفی قلیان را شامل میشود و بقیه آن را مواد افزودنی تشکیل میدهد. در نتیجه مادهای که مصرف میشود حاوی نیکوتین و بسیاری مواد سمی دیگر است. به دلیل وجود نیکوتین کمتر پکهای مصرفکنندگان قلیان عمیقتر و در نتیجه ضررهای قلیان نسبت به سیگار به مراتب بیشتر خواهد بود.
تهیهکنندگان توتون قلیان به خوبی از ترفندهای گوناگون برای فروش هرچه بیشتر محصولات خود استفاده میکنند. در نظر بگیریم که با مصرف قلیان در اماکن عمومی فقط قلیان آماده تحویل شما میشود و هرگز بستههای آلوده و فاسد شده توتون قلیان را نمیبینید. از آن گذشته سازمان بهداشت جهانی با بررسی 18 نوع تنباکوی قلیان که در کشورهای مختلف دنیا به مصرفکنندگان عرضه میشود، به این نتیجه رسید که در هیچکدام از آنها برای افزایش آگاهی مصرف کنندگان، هشدار بهداشتی و یا مشخصات محتویات آن اعلام نشده بود.
بنابراین خوب است بدانیم که در طی سالهای گذشته مصرف قلیان بطور قابل توجهی در کشورمان افزایش یافته است. سازمان بهداشت جهانی بعد از اعلام همهگیری در حال رشد مصرف سیگار که در دهه گذشته بارها و بارها تکرار کرده بود، در طی چند سال گذشته اذعان کرده است که با همهگیری دیگری از دخانیات به نام قلیان روبرو هستیم. طبق گزارشات سازمان بهداشت جهانی دود قلیان حداقل حاوی همان مقدار ماده سمی است که دود سیگار دارد و مصرف آن برای سلامتی فرد و دیگران مضر است.
فرآوردهای که نیمی از مردان ایران آن را تجربه کردهاند
قلیان فرآوردهای است که نیمی از مردان ایرانی آن را تجربه کردهاند. در طی مطالعهای که در مرکز تحقیقات پیشگیری و کنترل دخانیات در سالهای 85 و 86 انجام گرفت، مشخص شد که 50 درصد آقایان و 37 درصد خانمها تجربه مصرف قلیان دارند.
بنابر اعلام مرکز تحقیقات و پیشگیری کنترل دخانیات دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، همچنین در مطالعاتی که انجام گرفته، 23 درصد سیگاریها حداقل یکبار در هفته قلیان مصرف میکنند. این رقم در غیر سیگاریها 25 درصد است. این بدین معناست که غیر سیگاریها حتی بیش از سیگاریها در حال مصرف قلیان هستند و به سمت اعتیاد به آن پیش میروند.